Sukcesy polskich szczypiornistów na najważniejszych, międzynarodowych wydarzeniach sportowych sprawiły, że coraz większa ilość rodaków z zainteresowaniem przygląda się ich poczynaniom, gdy tylko nadarzy się taka okazja. Tak więc to dobry moment na to, aby zgłębić historię tego sportu.
Kiedy narodziła się piłka ręczna i jak na przestrzeni lat zmieniały się jej najważniejsze zasady? Dzisiejszy wpis polecamy uwadze nie tylko zapalonych miłośników sportu.
Skąd wzięła się ręczna? – historia
Jak to często w historii bywa, także w przypadku piłki ręcznej można spotkać się z różnymi wersjami.
Jedni twierdzą bowiem, że ręczna (zwana także w Polsce „szczypiorniakiem”) wywodzi się już z czasów starożytności kiedy to Grecy oraz Rzymianie rozgrywali urania i mecze herpastum szczególnie popularnego pośród legionistów. Inni z kolei uważają, że najbardziej zbliżoną grą do piłki ręcznej jest ta, którą czas urozmaicała sobie ludność zamieszkująca średniowieczne Niemcy gdzie narodził się fangabllspiel.
Kto ma rację? Przyjmuje się, że historia piłki ręcznej rozpoczyna się pod koniec II połowy XIX wieku dokładnie w północnej Europie. Ten wiekopomny dla sportu moment zawdzięczamy pewnemu Duńczykowi – Holgerowi Nielsenowi, który dokładnie w 1898 roku skrupulatnie spisał reguły i zasady gry w piłkę ręczną, a następnie opublikował je kilka lat później. Postać ta na zawsze zapisała się w historii piłki ręcznej i to nie tylko ze względu na fakt, że wpadł on na pomysł, aby spisać i ujednolicić zasady gry w szczypiorniaka. To bowiem właśnie Holger ustalił zasadę maksymalnego czasu przez jaki zawodnik może trzymać piłkę, a także ustanowił, że podczas meczu piłki ręcznej nie można biegać z nią biegać.
Ogromny wpływ na rozwój piłki ręcznej miał także Max Heiser, który nie tylko wydał kolejny zbiór zasad obowiązujących w tym sporcie, ale też nieco wszystkich przy tym zszokował. Dlaczego? Ponieważ w myśl ”kompendium” opracowanego w 1917 roku piłka ręczna powinna być przeznaczona przede wszystkim dla kobiet, a mężczyźni powinni być w stanie zadowolić się… tradycyjnym footballem.
Kolejny, niemniej istotny przełom miał miejsce w 1919 roku – to właśnie wówczas dotychczas obowiązujące zasady zostały zmienione tak, aby sport ten mogli z przyjemnością uprawiać także mężczyźni. W ten oto sposób od 1938 roku piłka ręczna rozgrywana była podczas mistrzostw świata drużyn męskich, a od 1957 roku również podczas mistrzostw dla kobiet.
Piłka ręczna – zasady
Najważniejsze zasady gry, które należy stosować podczas każdego meczu piłki ręcznej prezentują się następująco:
- Każda z drużyn może mieć max. 14 zawodników (z czego na boisku może znajdować się tylko 6 osób + 1 bramkarz);
- Na boisku rywalizują ze sobą dwie drużyny, które walczą o to, aby wielokrotnie wrzucić do bramki przeciwników piłkę (tym samym zdobywając kolejne punkty);
- Zwycięzcą jest ta drużyna, która w czasie meczu piłki ręcznej zdobyła większą liczbę bramek tj. umieściła piłkę do ręcznej w jej wnętrzu;
- Po wygraniu zwycięzca otrzymuje 2 punkty (lub każda z drużyn po 1 punkcie, gdy mamy do czynienia z remisem);
- Standardowa długość meczu wynosi 2×30 minut;
- Mecz prowadzony jest przez dwóch sędziów znajdujących się na boisku, którzy dodatkowo wspierani są przez sędziów stolikowych, a więc sędziego mierzącego czas oraz sędziego sekretarza;
Podczas gry można:
- Rzucać i łapać piłkę rękoma i/lub ramionami;
- Kozłować piłkę jedną ręką i znów ją łapać;
- Zrobić maksymalnie 3 kroki z piłką;
- Przedzierać się poprzez zawodników grających na obronie;
- Poruszać się poza obszarem pola bramkowego;
- Zastawiać ciałem atakującego zawodnika;
- Dotykać piłkę w powietrzu znajdując się nad polem bramkowym.
